Begrotingsdebat 2024 en de ronde van Houten

Begrotingsdebat en de Ronde van Houten

Op 7 november werd de Begroting 2024 in de gemeente raad behandeld. Voor 2024 sluit deze met een klein overschot maar in de jaren daarna komen er grote tekorten omdat de bijdrage van het rijk fors terug gaat lopen. Volgens de begroting loopt dit tekort daarom op tot zo’n € 11 miljoen per jaar. Onze gemeente staat daarom de komende jaren een grote bezuinigingsopgave te wachten. De Houtense samenleving zal daarbij intensief worden betrokken. Het raadsvoorstel “Ronde van Houten” beschrijft het stappenplan hoe dat gebeurt en hoe inwoners, maatschappelijke organisaties en ondernemers betrokken worden en in gesprek gaan over een toekomstbestendige begroting. Dit met als doel om tot een begroting te komen die zo maximaal mogelijk gedragen wordt en in balans is.  De fractie nam de gelegenheid ook te baat om er een paar zaken uit te lichten. Nadat we recent aan het college al vragen stelden over de procesgang in verband met ruimtelijke ontwikkelingen als afgeweken wordt van het bestemmingsplan (en met natúúrlijk als doel de raad hierbij eerder te betrekken), dienden we bij het raadsvoorstel Begroting 2024 een motie in waarin het college wordt opgeroepen om de Leidraad Omgevingsinitiatieven & Participatie te evalueren en eventueel door te ontwikkelen, zodat onrust bij initiatieven kan worden voorkomen. Directe aanleiding daarvoor was een herontwikkelingsplan om Binnentuin 20 waar nu een huis en een schuur staan, te herontwikkelen tot, in eerste instantie 28 appartementen, en later 18. Inwoners wisten van niets, maar merkten dat een vergaand plan was voorbereid, compleet met een verkeersonderzoek en flora-en fauna-onderzoek. Dit zonder dat participatie had plaatsgevonden, zonder dat de raad er in was gekend of het college een principebesluit had genomen, laat staan dat dit positief was. En met als gevolg grote onrust in de buurt. Onze desbetreffende motie, die medeondertekend was door SGP en HoutenAnders! werd uiteindelijk unaniem aangenomen.

Een andere motie die opriep inwoners te stimuleren boomspiegels te ontstenen en daar beplanting aan te brengen en er een wedstrijd van te maken waar de mooiste boomspiegel van Houten ligt, werd eveneens aangenomen.

 

Op weg naar aardgasvrij in 2040

Het afgelopen jaar is onder leiding van onze wethouder Paul van Ruitenbeek hard gewerkt aan de opdracht om in het kader van het nationaal klimaatakkoord elke gemeente aardgasvrij te maken. De doelstelling in Houten is om in 2040 een aardgasvrije gemeente te zijn. De wijk de Polders is nu aangewezen als eerste pilotwijk om aardgasvrij te worden. Dat betekent dat de komende jaren samen met inwoners en maatschappelijke organisaties zoals Woonin en Stedin op vrijwillige basis plannen worden gemaakt om gasvrij te worden. Over ca. twee jaar verschijnt het polderplan en de gemeente blijft de komende tien jaar betrokken bij het ondersteunen van de inwoners.   In de raad noemde Tijm Corporaal het doorlopen participatietraject een voorbeeld voor grootschalige verandertrajecten.

 

Integraal Veiligheidsprogramma 2024 - 2027

Op 9 november werd in de gemeenteraad het veiligheidsplan voor de komende vier jaar besproken. Een veel omvattend plan, waarin alle veiligheidsthema’s zijn opgenomen. Jaarlijks geven we in Houten ca. 3 miljoen euro uit voor alle werkzaamheden die boa’s, politie en brandweer voor ons verrichten. In onze raadsbijdrage benadrukten wij dat we voor de aanpak “Doen wat nodig is” zijn. Daarnaast vroegen we expliciet aandacht voor jongeren die dreigen in de (drugs)criminaliteit dreigen te belanden. Als raad steunden we de ingebrachte motie om extra aandacht te hebben voor gebeurtenissen met veel impact, zoals woninginbraken.

 

Sterke veilige Lekdijk

Op 9 november is het voorstel voor de dijkversterking tussen Fort Honswijk en de Beatrixsluis in Nieuwegein aangenomen. Jan Hoogenraad verwoordde krachtig ons standpunt in de raad.

Wij vinden dat een goed proces is doorlopen. Bij het begin van het proces waren er zorgen over de ruimte voor de fiets, bereikbaarheid voor omwonenden, overlast van recreatieverkeer en kosten voor de gemeente. Er is, samen met bewoners en fietsersorganisaties, een mooi, gebalanceerd en haalbaar voorstel uit gekomen. We zijn tevreden over het voorstel en het samenspel tussen gemeente en burgers en kijken verwachtingsvol uit naar de realisatiefase van het project.

 

Lees hieronder alle raadsbijdragen

 

RAADSBIJDRAGEN BEGROTING  2024

Allereerst onze complimenten voor alle inzet en moeite die is gedaan door het ambtelijk apparaat en het college. Voor nu vinden we de begroting logisch. Fijn ook, dat die sluit met een positief resultaat.

1. Met de bezuinigingsmaatregelen (ad € 1.683.000 voor 2024 (zie toelichting in hoofdstuk 1.5.2) kunnen we leven.
2. We hebben kennis genomen van de uitleg van de wethouder in de RTG dat de indicatoren dit keer een beslispunt zijn omdat ze nieuw zijn. Ook van zijn toezegging dat het daarom tegelijk een doorlopend proces is en dat ze daarom in de toekomst kunnen worden aangepast.

NH licht er een paar zaken uit.

Deelprogramma Inwonersparticipatie, doelstelling 1 (blz 8): “Inwoners voelen zich bij plannen en activiteiten van de gemeente steeds goed en op tijd geïnformeerd, betrokken en gehoord. Als onderdeel van deze doelstelling gebruikt de gemeente de Leidraad Omgevingsinitiatieven en Participatie”.

Die leidraad is dus belangrijk. Toch gaat het niet altijd van een leien dakje. Er ontstaat nogal eens onrust omdat inwoners weten dat er een project is opgestart, terwijl er officieel nog niks bekend is. Men denkt dan tóch dat de gemeente het initiatief heeft omarmd en dat het project - dus zonder participatie- al vergevorderd is. Recent voorbeeld: herontwikkeling Binnentuin 20, waar nu een huis en een schuur staan. Waar grote onrust is ontstaan omdat er 18 appartementen zouden komen nadat er eerder kennelijk al een plan lag voor 28 appartementen. Vorige week was daarover een door de initiatiefnemers georganiseerde informatieavond in de bibliotheek met bijna 100 (!) omwonenden die zich erg ongerust maakten over een waarschijnlijk kansloos project omdat het stedenbouwkundig niet past. De initiatiefnemers zijn al lang in overleg met de gemeente, hebben plannen aangepast, hebben een verkeersonderzoek in gang gezet en een flora- en fauna-onderzoek. Dan kun je verwijzen naar de Leidraad en naar de daarin genoemde participatieroutes en stappen, maar toch gaat er kennelijk iets niet goed. De vraag is: hoe komt dat? Zit het hem in de Leidraad, zit het hem in de uitvoering, zijn de stappen in de leidraad niet goed beschreven? Om onnodige maatschappelijke onrust te voorkomen, vinden wij het belangrijk dat de Leidraad wordt geëvalueerd, ook omdat de Omgevingswet er aan komt en de Leidraad daarvoor van belang is. We dienen daarom een motie in die mede door de SGP en HoutenAnders! is ondertekend.

 

Boomspiegels

Mede geïnspireerd door het plan van de Klankbordgroep Biodiversiteit en het gloedvolle betoog tijdens de RTG dienen we de motie “De mooiste boomspiegel van Houten” in. Rond boomspiegels liggen nu vaak stenen. Het voorstel is die te verwijderen waar het kan en waar inwoners dit willen en om de stenen te vervangen door beplanting en er zelfs een wedstrijd van te maken voor de “mooiste boomspiegel van Houten”. Er zijn al mooie voorbeelden! En het kan bovendien budgetneutraal.

3. Global goals zijn voor ons belangrijk. We hebben de uitleg van het college gezien en gehoord en accepteren het voor nu, maar willen ze wel graag de volgende keer terugzien. Oók hier willen we een voorbeeldgemeente zijn en zo mede invulling geven een toekomstbestendig Houten, zoals dit zo mooi naar voren komt in de titel van het coalitieakkoord (Samen met inwoners bouwen aan een toekomstbestendig Houten).

4. Lange termijn perspectief en toekomst.

Er zijn veel zorgen en onzekerheden. De situatie in Israël en de Palestijnse gebieden, de oorlog in de Oekraïne, de vluchtelingencrisis, de klimaat- en energiecrisis, steeds meer mensen die in armoede belanden en die het vertrouwen in de overheid en in de democratische rechtsstaat kwijt raken. Er zijn daarom veel en grote uitdagingen! Dat doet ons ook beseffen dat we het hier – in ieder geval zeer velen - goed hebben! En dat de opgaven – in het bijzonder de bezuinigingsopgave - waar we hier voor staan peanuts zijn vergeleken met de problemen waar andere landen en mensen voor staan.  Laten we die uitdagingen dus vooral sámen – en via het goede gesprek- aangaan. Later op de avond komen we hierover nog te spreken. Het doet ons óók beseffen hoe belangrijk nabuurschap is: er voor elkaar zijn, voor ons aller welbevinden, nu en in de toekomst, ook als de grijze golf eraan komt. De beroepsbevolking neemt af, het vrijwilligerswerk wordt minder, maar zowel de ene als de andere groep zijn nodig om de maatschappij – en het ook hier in Houten - draaiende te houden en aan alle uitdagingen het hoofd te kunnen bieden. NH heeft er alle vertrouwen in dat we dat hier in Houten samen kunnen.

 

RAADSBIJDRAGE INTEGRAAL VEILIGHEIDSPLAN  

Als je kijkt naar alle berichten over oorlog en geweld wereldwijd, dan bekruipt je gemakkelijk een onbehagelijk gevoel. Niet alleen door het vreselijke geweld in Oekraïne en Israël. Was het vroeger zo, dat vooral landen in Midden- en Zuid-Amerika last hadden van drugsgerelateerd geweld. De laatste 10 jaar is dit helaas ook opgerukt naar Europa. Dit jaar worden we opgeschrikt door berichten over bendegeweld in Marseille, waarbij er gemiddeld één liquidatie per week plaatsvindt en ook burgers steeds vaker worden getroffen. En als je kijkt naar het massale gebruik van drugs in de Nederlandse samenleving en de aanvoer van drugs via de havens van bijvoorbeeld Rotterdam en Antwerpen, dan moeten we met elkaar beseffen dat waakzaamheid geboden is.

In Houten is het veiligheidsgevoel gelukkig hoog. (We scoren een 8 qua veiligheidsgevoel). Onze fractie heeft met interesse kennis genomen van het integrale veiligheidsprogramma 2024 – 2027. Twee aspecten willen we er graag uitlichten.

1. Tijdens het interessante Ronde Tafel Gesprek op 2 november jl. zijn we in het vraaggesprek met de raads- en commissieleden goed bijgepraat door de burgemeester. Zijn stelling: we hebben de vinger goed aan de pols en we maken steeds de afweging “wat er nodig is om te doen.

De burgemeester bevestigde daarbij dat er instrumenten zoals preventief cameratoezicht of extra observatie worden ingezet als dat nodig is, zoals bij de Kermis of eventueel op een carpoolplaats.  We vinden het belangrijk om te benadrukken dat we het huidige maatwerkbeleid van “Doen wat nodig is” steunen. Je kan altijd meer willen, maar voor je het weet kom je ook in een spiraal van steeds meer standaardtoezicht en controle en een steeds luidere roep om nog meer preventief toezicht en hogere inzetverwachtingen bij de burgers. Daarom gaan wij niet automatisch mee met moties en amendementen die vragen om nog meer aandacht. We zijn benieuwd naar de mening van de portefeuillehouder over deze onderwerpen.

2. Het tweede punt heeft te maken met jongeren. Wij zijn best geschrokken van het groeiende probleem van jonge aanwas in de (drugs-)criminaliteit. Midden-Nederland wordt gezien als de kraamkamer voor jongeren die verstrikt kunnen raken in de criminaliteit (pag.21).

Er zijn in Midden-Nederland nu al drugsclusters die geen enkel middel schuwen om kwetsbare jongeren te dwingen of te lokken zich te mengen in de drugswereld. Het Regionaal Informatie en Expertise Centrum (RIEC) schat in dat in Houten ongeveer 230 jongeren een verhoogd risico lopen om in drugscriminaliteit te belanden. Het is fijn dat deze jongeren in beeld zijn én het is belangrijk dat we als samenleving om deze jongeren heen gaan staan. Drugsgeweld is dichterbij dan we willen. We zijn blij met de integrale maatwerkaanpak waarbij jongeren die afglijden richting (drugs-)criminalitieit of structureel ernstige overlast veroorzaken zowel begrensd worden als perspectief en hulp wordt geboden.

We wensen de veiligheidsdiensten graag veel succes met de uitvoering van uw belangrijke werk en we verwachten dat inwoners op allerlei manieren blijven omzien naar elkaar. Zo blijven we samen veilig!

 

RAADSVOORSTEL OP WEG NAAR AARDGASVRIJ 

In IBABS heet het raadsvoorstel Op weg naar aardgasvrij. Een mooi gekozen titel, want daar draait het om met dit raadsvoorstel… Houten aardgasvrij in 2040 te beginnen in de wijk de Polders.

De gemeenteraad heeft er in 2019 voor gekozen om in 2040 aardgasvrij te willen zijn. Vervolgens heeft de gemeenteraad met het vaststellen van de Transitievisie Warmte besloten om in Houten-Zuid buiten de vijfwal een startwijk te selecteren. Na een verdiepend onderzoek is daarna de Polders aangewezen als pilotwijk.

In maart 2023 kregen we als gemeenteraad een Raadsinformatiebrief en werden we bijgepraat over het traject om in ca. twee jaar tot een Polderplan te gaan komen. De participatie met de inwoners werd gestart met bewonersavonden in maart en april en een Keet in de wijk gedurende drie weken.

De input uit de participatie is gebruikt voor het opstellen van een startnotitie waarin de raad de kaders aangeeft voor het vervolgtraject.

We bespreken dit raadsvoorstel nu na twee RTG’s en een tussenliggende bewonersavond. Ik benoem deze routing zo duidelijk, omdat onze fractie de manier waarop ambtenaren, college en raad hebben  samengewerkt om tot een goed raadsvoorstel te komen voor ons een voorbeeld is van geslaagde participatie:

• De gemeenteraad is eerst aanzet. Wat willen we? Wat gaan we doen? Waar? Wanneer?
• Het team duurzaamheid gaat aan de slag. De startnotitie wordt voorgelegd aan de raad.
• De inwoners participeren op basis van de startnotitie
• Alle opgehaalde input wordt gebruikt om enkele accenten te plaatsen bij het raadsvoorstel.

Wij willen drie zaken bekrachtigen:

1. We zijn benieuwd naar de extra ondersteuning die Verenigingen Van Eigenaren kunnen verwachten bij het aardgasvrij maken van hun appartementencomplex. Wij staan positief tegen actieve ondersteuning van deze bewonersgroepen met ambtelijke inzet.
2. Wij verwachten dat de afsluitkosten voor bewoners die voorop willen lopen door de gaskraan dicht te draaien worden verlaagd. Stedin rekent nu € 1.200,-- aan afsluitkosten. Wethouder geef hier s.v.p. aandacht aan: Als je tegenwoordig een houtkachel wegdoet, dan kun je zelfs subsidie krijgen. Het voelt nu als beboet worden als je een maatschappelijk gewenste stap neemt.  De afsluitkosten zijn een hinderpaal voor de energietransitie.

3. Onze fractie heeft het amendement van de SGP om extra te benadrukken dat het doel is om op basis van vrijwilligheid te komen tot een aardgasvrije de polder meeondertekend.

Samenvattend, onze fractie ziet de gekozen route bij de voorbereiding van dit raadsbesluit als modelaanpak voor grootschalige verandertrajecten. 😊 Wij verwachten de komende jaren veel ervaring op te doen met de ontwikkelingen in de wijk de polder en wensen alle betrokkenen in deze vooroplopende wijk veel succes met de planontwikkeling en uitvoering.

 

Fractie NatuurlijkHouten